درفش شکوهمند ایران زمین در زمانهای مختلف

درفش شکوهمند ایران در زمان امپراطوری هخامنشی

به گفته هرودوت و گزنفون ارتش ایران در زمان کورش بزرگ و داریوش بزرگ دارای نشانهای برافراشته ای بودند که در راس ارتش قرار میگرفته است .
گزنفون در کتاب آناباسیس خود اشاره نموده است که درفش شاهنشاه ایران عقابی زرین بال با بال های گشوده است که بر نوک نیزه قرار گفته است .  به گفته مورخین این درفش از طلا ساخته شده بوده و بر سر نیزه ای بلند واقع گشته است که در نبردهای ایران با کشورهای دیگر ودر جشن های ملی ایران به احتزاز در می آمده است .
زوناراس مورخ نامدار قرن دوازده میلادی درفش ایران در دوره پیش از کورش بزرگ را ماه و عقابی که خورشید برابر او بوده ذکر کرده است.

درفش شکوهمند ارتش شاهنشاهی کورش بزرگ

درفش شکوهمند ارتش شاهنشاهی داریوش بزرگ

 

بعدها در دوره شاهنشاهی جهانی هخامنشی خورشید و شیر از نمادهای قدرت و شکوه و بزرگی ملت ایران میگردد . کنت کورس نیز خورشید را نماد شکوه و نورانی بودن شاهنشاهی ایران دانسته است. شیر نیز از دیگر نمادهای ملی ما است. بنا به سنگ نگاره های تخت جمشید شیر نماد ایران و گاو یا حیوانات دیگر نماد کشورهای دیگر است . عده ای نیز بر این باور هستند که شیر نشان از سال نو و آمدن بهار دارد و گاو نماد زمستان است و حمله شیر به گاو و پیروز شدن شیر نیز نشانی از نوروز و سال نو است .
خورشید مظهر شکوه ، فر ایزدی و عمر جاویدان در ایران است . و نور خورشید مظهری از قدرت اهورامزداست .
در قرن گذشته درکازادل فاونو واقع در پمپئی موزائیکی از زیر خاکها بیرون کشیده شد که صحنه ای از نبرد ارتش شاهنشاهی داریوش سوم با اسکندر را نشان میدهد. در این نقاشی باستانی درفش ایران به رنگ قرمز یا ارغوانی ترسیم شده است که وسط آن عقابی زرین قرار گرفته است . این اثر برجسته امروزه در دست است و در موزه نگهداری میگردد.
در موزه لوور پاریس جامی موجود است که در یونان قدیم ساخته شده است. در این جام مبارزه یک یونانی با یک سرباز پارسی که درفش ملی ایران را برافراشته است نقش بسته است . مرد یونانی سرباز پارسی را به زیر پای انداخته است است ولی مرد پارسی با اینکه به زیر پای مرد یونانی افتاده ولی هنوز درفش ایران ( که بسیار شبیه درفش کاویانی است ) را بلند نگاه داشته است و نگذاشته که سرنگون شود . زیرا عقیده ایرانیان این بوده که در هیچ شرایطی این نشان ملی نباید به زیر پای بیفتد و سرنگون شود .

درفش در زمان امپراطوری اشکانی
با اندوه بسیار به دلیل آنکه شاهنشاهان اشکانی تاریخ و اقدامات خود را گسترده تبلیغ نکرده بودند و همان اسناد اندکی که از آنان برجای مانده بود توسط شاهنشاهی ساسانی نابود گشت ، اطلاعات ما در این باره بسیار اندک است ولی آنچه مورخین از خرابه های معابد و کاخهای آنان به دست آورده اند درفش ارتش شاهنشاهی و کشوری ایران بنفش و احتمالا با طلا و نقره مزین شده بوده است . پارت ها بدون تردید در قرن دوم میلادی دارای درفشی ابریشمی و بسیار شکوهمند بوده اند . زیرا رومیان بارها در کتب خود بر شکوه این درفش غبطه خورده اند .روی آن نقش اژدهایی نقش بسته بوده . این درفش در بالای نیزه ای بلند قرار داشته است که عده ای بر این باور هستند عقاب در زمان اشکانیان نیز از مظاهر قدرت و شکوه کشوری بود ه است .
درفش در زمان امپراطوری ساسانی
در سنگ نگاره های شاهنشاهی ساسانی ، چندین بیرق ملی به جای مانده است که در هنگام تاجگذاری و لشکر کشی ها برافراشته می شده است . در بیشابور سنگ نگاره ای وجود دارد که متعلق به شاهنشاه شاپور دوم است . پرفسور هرتسفلد آن را رمز گشایی نمود و درفش ملی ایران را در آن روزگار درفشی بلند با پارچه ای دراز تشخیص داد .

آمین مارسلن مورخ نامدار رومی در مورد بیرق ایران در زمان شاهنشاهی ساسانی نوشته است : وقتی ایرانیان میخواسته اند وارد نبرد با دشمنان بشوند بیرق آتشین خود را بلند می نمودند و در مواردی خود شاهنشاه در راس ارتش وارد کارزار میشد.
پرچم شاهنشاه بهرام چهارم از یک میله افقی بلند که دو شراره ضخیم به آن آویزان شده بوده تشکیل گردیده بود . در بالای آن حلقه ای کوچک قرار داشت . به عبارتی می توان گفت که هریک از شاهنشاهان ایران در زمان ساسانی درفش مخصوص خود را داشتند ولی در باطن همگی شبیه به یکدیگر و در کل شبیه همان درفش کاویانی است .
کریستنسن در کتاب تاریخ ساسانیان درباره درفش ایران نوشته است : هرکدام از قسمت های ارتش شاهنشاهی ساسانی را گند می نامیده اند .
تقسیمات کوچتر از آن را درفش و از آن کوچکتر را وشت می خوانده اند .
هر درفش ( یا قسمتی از ارتش ) بیرق خاصی داشته اند که شبیه مربعی بوده است که بر فراز میله ای بلند قرار داشته است . بعضی از شاهنشاهان در میان سپاه بر روی تختی زرین می نشسته اند که درفش های گوناگونی در کنار تخت وی به احتزاز در آمده بوده و بعضی دیگر سوار بر اسب در راس ارتش قرار داشته اند .
در کتبیه ارزشمند نقش رستم که صحنه به خاک افتادن امپراطور روم ( والرین ) در برابر شاهنشاه ایران را نشان میدهد ، شاپور اول با قدرت و شکوهی بی مانند بر روی اسبی نشسته است و امپراطور روم در برابرش به خاک افتاده و در خواست پوزش نموده . در پشت این سنگ نگاره و در پشت نقش شاپور پارچه ای موج دار دیده می شود که همان درفش ایران است .

پیروزی شاپور اول بر والرین

به امید روزی که درفشی شکوهمند کاویانی ، شایسته فرهنگ کهن ایرانی در جهان برافراشته شود